To nie jest historia tylko dla kobiet, przedstawia nam uniwersalne wartości bez względu na płeć, wiek, przynależność wyznaniową. Historia zwiastowania przypomina o godności każdego życia, co jest istotne w obliczu współczesnych debat dotyczących sposobu życia, problemów aborcji, eutanazji
Dzisiaj ponownie zapalamy pierwsze trzy świece na wieńcu adwentowym — świece Nadziei, Pokoju i Radości. Następnie zapalamy czwartą świecę Adwentu, Świecę Miłości. Jezus objawił miłość przez dawanie siebie. Adwent to czas dobroci, refleksji i dzielenia się z innymi. To okres, by kochać tak, jak Bóg nas umiłował, ofiarowując nam swój najcenniejszy dar. Ponieważ Bóg jest miłością, my również powinniśmy być jej ucieleśnieniem. W Księdze Psalmów znajdujemy takie słowa:
1 Pieśń pouczająca. Etana Ezrachity. 2 Na wieki będę opiewał łaski Pana, moimi ustami będę głosił Twą wierność przez wszystkie pokolenia, 3 albowiem powiedziałeś: «Na wieki ugruntowana jest łaska», utrwaliłeś swoją wierność w niebiosach. 4 «Zawarłem przymierze z moim wybrańcem; przysiągłem słudze memu, Dawidowi: 5 Utrwalę na wieki twoje potomstwo i tron twój utrwalę z pokolenia na pokolenie». (Psalm 89, 1-5 BT)
Posłuchajmy także słów apostoła Pawła;
Temu, który ma moc utwierdzić was zgodnie z Ewangelią i moim głoszeniem Jezusa Chrystusa, zgodnie z objawioną tajemnicą, dla dawnych wieków ukrytą, teraz jednak ujawnioną, a przez pisma prorockie na rozkaz odwiecznego Boga wszystkim narodom obwieszczoną, dla skłonienia ich do posłuszeństwa wierze, Bogu, który jedynie jest mądry, przez Jezusa Chrystusa, niech będzie chwała na wieki wieków! Amen. (Rzymian 16, 25-27 BT)
Panie, naucz nas kochać. Spraw, abyśmy zawsze pamiętali o stawianiu Ciebie na pierwszym miejscu w naszym życiu, idąc śladami Chrystusa. Niech to pomoże nam głębiej poznać Twoją miłość i odzwierciedlić ją w naszych codziennych działaniach. W okresie przygotowań do świąt narodzenia Jezusa, napełnij nasze serca miłością do świata, tak aby wszyscy mogli doświadczyć Twojej miłości poprzez nas i poznać Tego, którego posłałeś – Twojego Syna, naszego Zbawiciela. Amen.
Kończy się Adwent, więc zastanówmy się nad jednym z najbardziej znaczących momentów w historii zbawienia – Zwiastowaniem Marii Panny, jak opisuje to Ewangelia Łukasza w rozdziale 1, wersetach 26-38. Ten fragment, choć znany wielu z nas, oferuje głębokie refleksje nad powołaniem i przemianą, jakiej doświadczyła Maria, mówiąc „tak” na udział w obietnicy Wcielenia. Co to oznacza dla nas dzisiaj?
26 W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, 27 do Dziewicy poślubionej mężowi, imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja. 28 Anioł wszedł do Niej i rzekł: «Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą, ». 29 Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co miałoby znaczyć to pozdrowienie. 30 Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. 31 Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. 32 Będzie On wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. 33 Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca». 34 Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» 35 Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. 36 A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, która uchodzi za niepłodną. 37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego». 38 Na to rzekła Maryja: «Oto Ja służebnica Pańska, niech Mi się stanie według twego słowa!» Wtedy odszedł od Niej anioł.
Historia zwiastowania Marii, może być porównana z innymi opowieściami ze Starego Testamentu o szczególnych narodzinach, takich jak Izmaela (Genesis 16:7-14), Izaaka (Genesis 17:1-21) czy Samsona (Sędziowie 13:2-25). W tych historiach akcent często kładziony jest nie tyle na osobę, ile na dziecko, które miało się narodzić. Niektórzy klasyfikują ten typ opowieści jako tzw. „narracje powołania”, zawierające charakterystyczne elementy: powitanie (Łukasz 1:28), zdumienie (1:29), zachętę do odwagi (1:30), nakaz (1:31-33), sprzeciw (1:34), zapewnienie (1:35) i potwierdzenie (1:36-37). Historia powołania Marii jest zgodna z tym wzorcem, podobnym do tych z Księgi Wyjścia 3:1-12 i Izajasza 6:1-13, a jej odpowiedź w wersetach 38 ("Oto ja, służebnica Pańska") przypomina odpowiedź młodego Samuela.
W przypadku Łukasza 1:26-38 nacisk położony jest na Marię i jej postawę, odpowiedź, co daje współczesnym czytelnikom możliwość zastanowienia się nad jej przykładem wiary w Boże obietnice.
26 W szóstym miesiącu posłał Bóg anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret, 27 do Dziewicy poślubionej mężowi, imieniem Józef, z rodu Dawida; a Dziewicy było na imię Maryja.
Wersety 26-27 są kluczowe dla rozumienia Wcielenia. Opisują one wysłanie anioła Gabriela do Marii, młodej dziewczyny z Nazaretu, zaręczonej z Józefem z rodu Dawida. Ta scena ma znaczący wpływ na chrześcijańską teologię, podkreślając zarówno boską inicjatywę, jak i ludzką odpowiedź na Boży plan. W tych słowach kluczowym jest aspekt boskiej inicjatywy, podkreślający, że Wcielenie nie jest przypadkowym wydarzeniem, lecz starannie zaplanowaną częścią Bożego planu zbawienia. Bóg wybrał Marię, młodą i niewinną dziewczynę, by stała się matką Jezusa Chrystusa. Ten wybór nie jest jedynie manifestacją Bożej woli, ale również odzwierciedla Jego głębokie zrozumienie ludzkiej natury. Maria, symbolizująca pokorę, łaskę i posłuszeństwo, odzwierciedla cnoty tak cenione w chrześcijaństwie.
Zgodnie z tradycją żydowską, Mesjasz miał pochodzić z rodu Dawida i to właśnie przypieczętowały zaręczyny Marii z Józefem. To miało zagwarantować żydom należyte pochodzenie Jezusa, bo - z królewskiego rodu Dawida, co było istotne dla spełnienia mesjańskich proroctw Starego Testamentu.
28 Anioł wszedł do Niej i rzekł: «Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą,». 29 Ona zmieszała się na te słowa i rozważała, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
Wersety 28-29, przedstawiają moment, w którym anioł Gabriel kieruje do Marii pozdrowienie, które ma głębokie znaczenie w kontekście Wcielenia. „Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą”, nie jest zwykłą formą pozdrowienia, ale objawieniem i potwierdzeniem wyjątkowej roli Marii w planie Bożego zbawienia.
Wyrażenie „pełna łaski” jest niezwykle istotne, ponieważ wskazuje, że Maria została obdarzona łaską w wyjątkowy sposób, co wyróżnia ją spośród innych. Ta łaska nie jest wynikiem jej własnych działań czy zasług, ale jest darem od Boga, podkreślającym jej unikalną rolę i świętość. Reakcja Marii na pozdrowienie anioła Gabriela jest równie pouczająca jak samo pozdrowienie. Jej zakłopotanie i zdziwienie, ukazują jej pokorę i skromność. Nie postrzega siebie jako osoby wyjątkowej czy godnej takiego zaszczytu. Zastanowienie się nad znaczeniem tych słów odzwierciedla jej refleksyjność i głęboką wiarę. W kontekście Wcielenia, zarówno pozdrowienie Gabriela, jak i reakcja Marii mają fundamentalne znaczenie. Podkreślają one boską inicjatywę i wybór, a jednocześnie wskazują na ludzką skromność i gotowość do służby Bogu. Maria, będąc „pełną łaski”, staje się łącznikiem między tym co ludzkie a boskie, co jest kluczowe dla zrozumienia tajemnicy Wcielenia, w której Bóg przyjmuje ludzką naturę. Ta scena, będąca początkiem tej tajemnicy, ukazuje zarówno boską łaskę, jak i ludzką pokorę, niezbędne w dziele zbawienia.
30 Lecz anioł rzekł do Niej: «Nie bój się, Maryjo, znalazłaś bowiem łaskę u Boga. 31 Oto poczniesz i porodzisz Syna, któremu nadasz imię Jezus. 32 Będzie On wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da Mu tron Jego praojca, Dawida. 33 Będzie panował nad domem Jakuba na wieki, a Jego panowaniu nie będzie końca».
Wersety 30-33 odgrywają równie ważną rolę w ukazaniu mesjańskiej roli Jezusa, będąc fundamentalnymi dla zrozumienia doktryny Wcielenia. Anioł Gabriel przekazuje Marii wiadomość, która zmienia jej życie i ma ogromne znaczenie dla historii ludzkości. Gabriel zapewnia Marię, że została obdarzona łaską Boga, co jest kontynuacją poprzednich wersetów, gdzie została nazwana „pełną łaski”. To podkreśla jej wyjątkowy status w oczach Boga i zapowiada nadzwyczajną rolę, jaką ma odegrać. Następnie Gabriel objawia, że urodzi syna, którego ma nazwać Jezusem, co w języku hebrajskim oznacza „Pan jest zbawieniem”. To imię samo w sobie jest zapowiedzią i objawieniem misji zbawczej Jezusa, wskazując na mesjański charakter Jego posłannictwa. Gabriel mówi również, że Jej syn będzie wielki i będzie nazywany Synem Najwyższego, podkreślając boską naturę Jezusa. Jest to kluczowy moment w objawieniu chrześcijańskiego dogmatu o Wcieleniu, gdzie Jezus jest postrzegany nie tylko jako Mesjasz, ale także jako Bóg wcielony. Anioł Gabriel zapowiada, że Pan Bóg da Jezusowi tron Jego przodka, króla Dawida. To odniesienie do Dawida ma nie tylko wymiar metaforyczny, ale także genealogiczny, łącząc Jezusa z królewskim rodem Dawida. W ten sposób dochodzi do połączenia dwóch kluczowych aspektów: boskiego i ludzkiego, co jest podstawą do zrozumienia, że Jezus jest zarówno prawdziwym Bogiem, jak i prawdziwym człowiekiem.
34 Na to Maryja rzekła do anioła: «Jakże się to stanie, skoro nie znam męża?» 35 Anioł Jej odpowiedział: «Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. 36 A oto również krewna Twoja, Elżbieta, poczęła w swej starości syna i jest już w szóstym miesiącu ta, która uchodzi za niepłodną. 37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego».
W wersetach 34-37 poruszony jest z kolei jeden z najbardziej tajemniczych i fundamentalnych aspektów chrześcijańskiego rozumienia Wcielenia – boskie poczęcie Jezusa. Maria, równie zaskoczona co pokorna i pyta Gabriela, jak możliwe jest, że za moment urodzi dziecko? Przecież jest dziewicą… Odpowiedź Gabriela jest kluczowa dla zrozumienia zarówno boskiej, jak i ludzkiej natury Jezusa. Mówi, że Duch Święty zstąpi na Marię, a moc Najwyższego ją osłoni, co wskazuje na bezpośrednie działanie Boga w procesie poczęcia Jezusa. Jest to przedstawione jako tajemnicze i nadprzyrodzone wydarzenie, akcentujące, że narodziny Jezusa stanowią cud i są aktem Bożej woli. Gabriel podkreśla, że z tego właśnie powodu dziecko będzie nazywane „Synem Bożym”, co jasno wskazuje na boską naturę Jezusa, będącego nie tylko ludzkim potomkiem, ale także Boskim. Ta koncepcja Wcielenia - Boga stającego się człowiekiem - jest centralna dla chrześcijańskiej teologii, łącząc pełnię boskości z pełnią człowieczeństwa w osobie Jezusa Chrystusa.
38 Na to rzekła Maryja: «Oto Ja służebnica Pańska, niech Mi się stanie według twego słowa!» Wtedy odszedł od Niej anioł.
Werset 38 mówi o deklaracji Marii, która jest istotna dla zrozumienia chrześcijańskiej koncepcji Wcielenia. Po przeżyciu zwiastowania i uświadomieniu sobie swojej wyjątkowej roli w planie Bożego zbawienia, Maria deklaruje posłuszeństwo. Jej słowa, „Oto ja, służebnica Pańska, niech mi się stanie według słowa twego”, są wyrazem pokory i wiary. Odpowiedź Marii jest znacząca z kilku powodów. Po pierwsze, ukazuje jej całkowite zaufanie i posłuszeństwo wobec Boga, mimo świadomości, że jej decyzja może mieć poważne konsekwencje społeczne i osobiste. W tym kontekście jej akceptacja jest aktem wiary, odzwierciedlającym głębokie przekonanie o prawdziwości Bożego posłannictwa. Po drugie, słowa Marii symbolizują faktyczną realizację Bożego planu. W chrześcijańskiej teologii, Maria jest postrzegana nie jako bierny instrument, ale jako świadomy uczestnik, który dobrowolnie zgadza się na rolę, jaką Bóg dla niej przygotował. W kontekście Wcielenia, odpowiedź Marii nabiera jeszcze głębszego znaczenia. Pokazuje ona, w jaki sposób Bóg wybiera ludzi do współpracy przy realizacji swojego planu zbawienia. Wcielenie nie odbywa się bez ludzkiej zgody.
Historia zwiastowania stanowi nie tylko istotny fragment biblii, ale również źródło inspiracji dla współczesnego człowieka. Przesłanie o zaufaniu, nawet w obliczu niepewnej przyszłości, ryzyka społecznej stygmatyzacji, jest uniwersalne. Maria, będąc w centrum tego wydarzenia, jest wzorem wiary i pokory, reagując na Boże wezwanie słowami bezdyskusyjnej zgody i otwartości. Jej przykład może zachęcić nas do przyjmowania różnych życiowych sytuacji z pokorą, będąc otwartym na to, co przyniesie przyszłość, wierząc, że jest to część większego planu. Maria jako matka, ukazuje również wartość troski, miłości i poświęcenia, będących kluczowymi cnotami zarówno w życiu rodzinnym, jak i społecznym. To nie jest historia tylko dla kobiet, przedstawia nam uniwersalne wartości bez względu na płeć, wiek, przynależność wyznaniową. Historia zwiastowania przypomina o godności każdego życia, co jest istotne w obliczu współczesnych debat dotyczących sposobu życia, problemów aborcji, eutanazji.
Jej gotowość do służby może inspirować nas do aktywnego działania w społeczności, poprzez wolontariat czy działalność charytatywną. Pokazuje, że wyzwania mogą stać się okazją do pogłębienia naszej wiary i zaufania, nawet w najtrudniejszych momentach. Wciąż aktualne przesłanie zwiastowania według Łukasza podkreśla, że każdy z nas może znaleźć siłę i pociechę w wierze, odzwierciedlając w codziennym życiu wartości zaufania, służby, pokory i przyjmowania życiowych wyzwań z wiarą, że to ma sens. Niech Bóg błogosławi nam w ten dobry, świąteczny czas!
Pastor Witold Augustyn